Yangın söndürme sistemleri yangı oluşumu esnasında ortamdaki havayla yanıcı madde arasındaki irtibatı keserek alevlerin karşı konulamaz hale gelmesini önler. Bu sistemler uzman ekipler tarafından fizibilite çalışması yapıldıktan sonra ilgili binalara uygulanmaktadır.
Genel anlamda yangınlar incelendiğinde bir yangın oluşumunun beş ila on dakika arasında meydana geldiği kanısına varılmıştır. Bu sebeple yangınlara zamanında müdahale edilerek yangınların büyümesi engellenmelidir.
Zamanında müdahale edilmeyen yangınlar birçok can ve mal kaybına sebep olabilir. Bu durumun önüne geçmek için kurulan yangın söndürme sistemleri yangının başlangıç aşamasında söndürülmesi için kullanılmaktadır.
Yangın söndürme sistemleri birçok alanda aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Sistemlerin çalışma mantığı genellikle ısıya duyarlı olan detektörlerle gerçekleşir. Isının yükseldiğini hisseden dedektörler sistemi harekete geçirir ve alev oluşumunu önler. Bu sebeple yangınlar herhangi bir can veya mal kaybına neden olmadan hızlıca söndürülür. Bu yönüyle yangın söndürme sistemleri oldukça önemli bir konumdadır.
Büyük binalarda endüstriyel alanlarda ve toplu yaşam alanlarında yangın söndürme sistemleri aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Sistemlerin kurulumu uzman ekipler tarafından yapılır. Böylece fiziksel şartlar dikkate alınır ve olası yangın ihtimallerinin önüne geçilir. Endüstriyel alanlarda bulunan elektrik panoları binalar için kritik bir konuma sahiptir.
Elektrik panoları olası bir kısa devre durumunda yangına elverişli hale gelerek tüm binayı saran yangınlara sebep olabilir. Bu tarz durumların önüne geçmek için uzman ekipler yangın söndürme sistemlerini kritik konumlara yerleştirirler.
Yangın söndürme sistemleri bünyesinde birçok sistem yer almaktadır. Bu sistemlerden biride yangını yanmaya karşı dayanıklı gazlarla söndüren gazlı yangın söndürme sistemleridir.
Gazlı yangın söndürme sistemleri içerisinde yangına karşı dayanıklı gazlar yer almaktadır. Çoğu yangın söndürme sistemlerinde su kullanılsa da gazlı yangın söndürme sistemlerinin birçok avantajı bulunmaktadır. Bu avantajlar arasında en bariz olanı ise sistem bünyesinde bulunan gazın olası bir yangın durumunda etrafı kirletmemesi ve canlılara zarar vermemesidir. Gazlı söndürme sistemi bu anlamda temizlik gerektirmeyen bir sistemdir. Olası yangın durumu sonrasında sistem direkt olarak aktif hale gelir ve ortama gaz salınımı yapar ve alevlerin oksijenle bağlantısı kesilir. İşlem sonrasında ise birçok yangın söndürme sisteminde olduğu gibi bir enkaz meydana gelmez. Dolayısıyla sistem temizlik gerektirmeyen bir sistem olarak nitelenmektedir.
Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri Nerelerde Kullanılır?
Gazlı yangın söndürme sistemleri işlevsel olmasından dolayı birçok alanda rahatlıkla kullanılabilir. Kurulum için uzman ekiplerden destek almak gerekir. Sistemin kurulumu esnasında alanın kritik noktaları belirlenir ve bir plana geçirilir. Bu plana bağlı kalarak kurulum tamamlanır.
Başlıca gazlı söndürme sistemlerinin kullanım alanları şu şekilde maddelenebilir:
- Komünikasyon merkezleri,
- Trafo ve şalt odaları,
- Kontrol odaları,
- Yanıcı parlayıcı sıvıların bulunduğu depolar,
- Kayıt depoları,
- Elektrik kabinleri,
- Yüksek gerilim odaları,
- Baskı makineleri,
- Ambalaj makineleri,
- Gemilerde yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Bilgi işlem odaları ve merkezleri
- Ana kumanda ve kontrol merkezleri
- Otomasyon merkezleri
- Türbinlerde (Hes, Termik Santral, Rüzgâr Türbinlerinde)
- Tıbbi malzeme depoları
Söz konusu yerler haricinde de birçok alanda sistem kullanılabilir. Kullanılacağı alanın fiziksel özelliklerine göre sistemin türleri farklılık arz etmektedir. Sistemin ekonomik bir yapıda olması da sistemin bir diğer avantajıdır. Sistem uzman ekipler tarafından belirli aralıklarla bakıma alınır. Bu bakımların ve kurulumun ücreti ise oldukça makul rakamlardadır. Bu sebeple birçok işletme sahibi ve sisteme ihtiyaç duyanlar gazlı söndürme sistemlerini tercih etmektedirler.
Gazlı Yangın Söndürme Sistemlerinin Özellikleri Nelerdir?
Gazlı yangın söndürme sistemleri basınçlı gaz kullanarak yangınları söndürmektedir. Basınçlı gaz ise çevre dostu bir niteliğe sahiptir. Bu gaz ozon tabakasına zarar vermeyen gaz türleri arasında yer alır.
Yangın oluşumu esnasında dedektörlerin önemli bir rolü vardır. Dedektörler ortamdaki ısının artışına göre sistemi aktif hale getirir. Ortamda normalin dışında bir ısı artışı olduğunda sekiz saniye gibi kısa bir sürede dedektörler aktif hale gelir ve ortama basınçlı gaz verilir. Bu gaz yangının meydana geldiği alanda oksijenle ateş arasına set çeker. Bu sayede yanma reaksiyonu meydana gelmez.
Sistemin en önemli özelliği bu noktada son derece hızlı olmasıdır. Yukarıda da belirtildiği üzere yangınlar kısa süre içerisinde gerçekleşerek büyük felaketlere sebep olmaktadır.
Gazlı söndürme sistemlerinin bir diğer özelliği ise sistem aktif hale geldikten sonra arkasında temizlenecek bir enkaz bırakmaz. Sadece ortamı havalandırmak yeterli olacaktır.
Gazlı söndürme sisteminin bakımı ihmal edilmemelidir. Örneğin bir yangın söndürme işlemi sonrasında manuel olarak gaz tüpleri takviye edilmelidir. Ayrıca uzman teknik ekipler tarafından basınç değerleri kontrol edilmelidir.
Sistemin bir diğer özelliği ise kurulum ve bakım maliyeti bakımından ucuz olmasıdır. Bu yönüyle birçok alanda sıklıkla tercih edilmektedir.
Sistem içerisinde bulunan gazın herhangi bir rengi yoktur. Enkaz bırakmaması sadece havalandırmayla ortamın temizlenmesini sağlaması bu nedenledir.
Sistem içerisinde bulunan gazların bir diğer özelliği de kokusuz olması ve insan sağlığını olumsuz etkilememesidir. Bu sayede olası bir felaketi önlerken insan sağlığını da muhafaza etmektedir.
Kaynak: https://www.entalpiproje.com/gazli-yangin-sondurme-sistemleri-nelerdir/